|
De jaren '50... Skoda 1200
Spartak
Skoda 1200/1201
|
||||||
|
De Octavia was zeer populair, en bijzonder robuust. Hij kon zelfs op zeer slecht terrein goed uit de voeten, wat hem soms de bijnaam 'Jeep' opleverde. En het bleef niet bij een bijnaam; in Nieuw Zeeland waren geimporteerde auto's in die dagen door belastingtechnische redenen schreeuwend duur. Men zocht mogelijkheden om in eigen land te produceren, dan kon men de belastingregels omzeilen. Zo werd het onderstel van een Octavia gebruikt voor de bouw van een jeep-achtig voertuig, de Skoda Trekka genaamd. Hij viel zeer in de smaak bij de agrariers in dat land, het was een goedkope en robuuste auto. Ongeassembleerde Trekka's werden ook naar Indonesie verscheept, waar ze in een fabriek in de buurt van Surabaja werden opgebouwd. De wagens konden zelfs met vierwielaandrijving worden geleverd, zodat de terreineigenschappen nog verder verbeterd werden. In Pakistan werden door de firma Haroon het chassis van de Octavia geimporteerd, waarop men zelf een koetswerk bouwde. Het eindresultaat was de Skopak, een schreeuwend lelijke wagen met fiberglas panelen op een stalen frame.
Het lijkt erop dat Skoda het, ondanks het politieke klimaat, weer goed doet. Maar het wordt voor de Tsjechische fabrikant wel steeds moeilijker. In 1950 werd in de top van de Partij besloten dat de fabrikant Tatra meer trucks moest gaan bouwen. Dat betekende dat de Tatraplan, een gestroomlijnde vierzitter met een luchtgekoelde viercylinder achterin, niet langer meer door Tatra gebouwd mocht worden. De productie van die auto zou worden overgenomen door Skoda, iets waar zowel Tatra als Skoda niet blij mee waren. Twee jaar lang rolden er Tatraplans uit de fabriekspoorten bij Skoda, en er werden iets meer dan 2000 stuks gebouwd. In 1958 kwam er nog een ander model bij, de Tatra 805. Dat was een kleine militaire truck met een luchtgekoelde V8 motor van 2545cc. Skoda bouwde er meer dan 7000 van, plus nog eens chassis' voor andere fabrieken. Hier bleek dus hoe onvoordelig de geplande economie werkte. Men sleepte de productie van diverse voertuigen van hot naar her tussen alle fabrikanten en vestigingen, en het moet uiteindelijk meer geld hebben gekost dan dat het opleverde. Want het bleef niet bij de al genoemde voertuigen, fabrikanten begonnen steeds meer ongezonde gelijkenissen te krijgen met koekoeksnesten. AZNP Skoda mocht blij zijn dat men auto's mocht blijven produceren, iets dat een aantal andere fabrikanten niet kunnen zeggen...
Sport en supersport Na
de oorlog werden ook de racewagens weer afgestoft, de sportieve
successen uit het verleden zat de Tsje
Opvolger Aan het eind van de vijftiger jaren werd er zolangzamerhand toch wel aan een opvolger voor de Octavia gedacht. Het concept was nu wel erg lang in gebruik, en de productie-aantallen lagen veel te laag voor een 'volksauto'. Ook kon men bij lange na niet aan de vraag naar Octavia's in het buitenland voldoen. De partij besloot, dat er een geheel nieuwe fabriek moest worden gebouwd, waarui een geheel nieuwe auto zou moeten rollen. Een auto, die lichter en zuiniger was, en die in veel grotere aantallen kon worden geproduceerd. Die auto kwam er, alleen kon men toen niet vermoeden dat het concept van die auto wederom bijna 30 jaar zou dienstdoen...
De jaren 20 De jaren 30 De jaren 40 De jaren 50 De jaren 60 De jaren 70 De jaren 80 De jaren 90 vanaf 2000 Studiemodellen Ziet u geen menubalk? Klik dan hier om de volledige site te bekijken...
|
||||||
Het
werd langzaamaan toch tijd voor een opvolger voor de 1102. De Skoda 1200
was echter een maatje groter als de 1102, en kon dus niet als zijn
opvolger aangemerkt worden. Het communistische regime moest echter laten
zien dat men ook aan de gewone arbeider dacht, en er moest dus een
nieuwe 'kleine' auto komen voor het brede publiek. Dat het bouwen en
exporteren van auto's één van de weinige manieren was om aan wat harde
valuta te komen zal echter ook een klein rolletje hebben gespeeld in
deze redenering. Voor de opvolger werd weer voor een groot deel gebruik
gemaakt van bestaande componenten, zoals bij de Skoda 1200. Maar er werd
een compleet nieuwe stalen carrosserie ontworpen. In 1953 reed het
eerste prototype van de 'Spartak', zoals de nieuwe auto werd
gedoopt. In 1954 werd hij in licht gewijzigde vorm voorgesteld aan het
publiek met de namen Skoda Orlik, Skoda Rival of Skoda 440.
(de logica hierachter was niet te achterhalen) Het zou de nieuwe
'volksauto' voor de Tsjechen gaan worden, maar daar kwam niet veel
van. De Tsjechische Kroon werd haast van de één op de andere dag
waardeloos, en voor diegenen die na dit waardeverlies nog steeds genoeg
geld bezat om een nieuwe Skoda te kopen, kreeg te horen dat de fabriek
bij lange na niet genoeg productiecapaciteit bezat om aan de vraag te
voldoen. De productie van de Skoda 440 liep gelijk met de Skoda 1200 van
de band, wat de hoofdoorzaak was van het tekort aan productieve kracht.
De wagens die dan van de band liepen, gingen voor een groot deel naar
het buitenland (voor de broodnodige valuta), dus de gemiddelde
Tsjechische arbeider had er niks aan. Evengoed was de Skoda 440 een zeer
goede wagen. Hij had een motor van 1089cc/40 pk, en het beroemde
ruggegraatchassis was ook weer aanwezig. Voor de typeaanduiding voor
deze auto gebruikte men weer hetzelfde systeem als voor de oorlog, met
de drie cijfers (4 cylinders/40pk)
Trekka
Koekoeksnest
chen nou eenmaal in het bloed.
Maar het waren nu andere tijden. Er was schaarste aan brandstof en
grondstoffen als rubber, en de Partij vond het allemaal maar
verspilling. Raceteams moesten op Methanol racen, voordat er ook maar
toestemming werd gegeven voor het deelnemen aan races. Evengoed
verloochende Skoda zijn sportieve aspiraties niet, en er werden enkele
zeer succesvolle race-modellen gebouwd. Zoals de Skoda 1101 sport,
een speciaal gebouwde auto, met een tweezits aluminium ponton
carrosserie. De speciaal aangepaste 1089cc motor werd voorzien van een
Roots-blower, een hogere compressie, en een aluminium cylinderkop met
V-vormige kop, waaronder twee rijen met kleppen lagen. Uiterst modern,
aangezien maar zeer weinig fabrikanten aluminium koppen konden maken.
Lopende op een mix van Methanol, Aceton, en benzine, presteerden ze erg
goed
. Zo goed, dat de fabriek overging tot de bouw van de Skoda
Supersport. Er werden er drie gebouwd, met de 1221cc motor die in de
supersport 160 pk leverden. In 1953
werd er zelfs een 1490cc motor
gebouwd, die met een blower maarliefst 180 pk leverde! Deze werd Skoda
1500 Supersport genoemd. Het was een enorme prestatie om in die
dagen dergelijk vermogen te genereren uit zo'n relatief kleine motor. In
1957 werden er twee open sportwagens op basis van de Spartak gebouwd, de
Skoda 1100OHC, waarvan er later ook nog eens drie aluminium coupé's
werden gebouwd. Aan het eind van de jaren 50 werden er (vaak door de
rijders zelf getunede) Octavia's ingezet in verschillende rally's, die
ook veel succes hadden.